غدد بزاقی چه کسانی سنگ ساز می شود؟
سنگ های غدد بزاقی
مردمانی که در دنیا امروز زندگی می کنند و در گیر انواع آلودگی های زیست محیطی و عادات غلط زندگی هستند بهتر است برای دچار نشدن به بیماری های مختلف، سعی کنند از رژیم غذایی سالمی پیروی کنند و حدالامکان تمام نکات مراقبتی و بهداشتی را رعایت کنند و همه ی افراد در هر سنین به طور مداوم باید چکاپ شوند از آزمایش های خون گرفته تا تصویر برداری ها، تا از سلامتی خود اطمینان حاصل کنید.
اینک می خواهیم به بیماری سنگ غدد بزاقی بپردازیم. برای آشنایی بیشتر با این بیماری با ما همراه باشید.
سنگ غدد بزاقی چیست؟
سنگ های بزاقی می توانند در مجاری هر غده بزاقی تشکیل شوند. غدد بزاقی در دهان مایعی به نام بزاق تولید می کنند. بزاق از دندان ها محافظت می کند، به جویدن، بلع و هضم مواد غذایی کمک می کند.
دهان حاوی صدها غدد بزاق فرعی یا کوچک است. همچنین سه جفت غده بزاقی بزرگ وجود دارد. این غدد بزرگ شامل موارد زیر است:
غدد پاروتید که زیر گوش ها در قسمت گونه ها قرار دارند
غدد تحت فکی
غدد زیر زبانی، که زیر زبان هستند
این نوع سنگ ها علل و علائم مشخصی دارند که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت.
علائم سنگ سازی غدد بزاقی
در ابتدا علائمی خاصی از خود نشان نمی دهد اما به اندازه ایی که مجرای مسدود شده است و بزاق به داخل غده باز می گردد، باعث درد و تورم می شود بیمار ابراز می کند که بدنبال صرف غذا ناحیه زیر فک یا بناگوشی اش متورم و گاهی دردناک می شود که بعد از گذشت زمان تورم و درد کاهش می یابد. .
- درد که به تدریج شدید تر می شود. در ناحیه دهان و فک بیشتر احساس می شود.
- احساس برآمدگی یا یک توده درد ناک در زیر زبان
- تورم در زیر فک یا گوش
- تب
- ایجاد قرمزی و التهاب در زیر فک یا زیر گوش
- آبسه یا چرک کردن در اطراف سنگ های غدد
- تغییر بو و مزه غذا در دهان افراد مبتلا
- در حالت حاد تر آن ناتوانی در باز کردن دهان مشاهده شده است.
- خشکی مداوم دهان
علت سنگ ساز شدن غدد بزاقی
سنگ ساز شدن غدد بزاقی دلایل مختلفی دارد که در ادامه به شرح آن می پردازیم:
- کم آبی بدن یکی از اصلی ترین علل سنگ ساز شدن غدد بزاقی است، همانطور که می دانید بسیاری از پزشکان، برای پیشگیری از ابتلا به انواع بیماری ها نوشیدن روزانه بیش از 8 لیوان آب را توصیه می کنند.
- کاهش یا عدم تولید و ترشح بزاق
- استفاده از برخی داروهای خاص از جمله آنتی هیستامین ها، داروهای فشار خون، داروهای روانپزشکی و داروهای کنترل مثانه
- تروما به غدد بزاقی خطر ابتلای به سنگ سازی شدن غدد بزاقی کمک می کند.
- افزایش سن
- داشتن سابقه ی بیماری خاص و انجام پرتو درمانی بر روی فک و گوش
- در پی صدمات وارد شده به دهان
تشخیص سنگ غدد بزاقی
در صورت داشتن علائم این بیماری، در ابتدا متخصص گوش و حلق و بینی به معاینه فیزیکی می پردازد و به همین منظور جهت تشخیص دقیق تر انجام تست های رادیولوژی همچون اشعه ایکس، سی تی اسکن و یا سونوگرافی انجام می گردد.
درمان سنگ غدد بزاقی
اگر سنگی داخل غدد بزاقی مشاهده شود و تشخیص بر آن صحیح باشد هدف نهایی درمان برداشتن یا دفع سنگ است.
البته درمان جراحی برای زمانی است که این سنگ ها به مرور زمان بزرگ تر و بدتر شده اند و زمانی که بیماری در مراحل ابتدایی باشد، سنگ ها بسیار ریز هستند که پزشک می تواند آن را با ماساژ دادن ناحیه مورد نظر سنگ ها را عبور دهد.
لذا در صورتی که بیماری در مرحله ابتدایی تشخیص داده شود، بدون متحمل شدن درد و جراحی به درمان آن پرداخت.
پزشکان برای از بین بردن سنگ های غده بزاقی از تکنیک جدیدتر و کم تهاجمی تری به نام سیال آندوسکوپی استفاده می کنند. سیال آندوسکوپی به مدت یک دهه در اروپا رشد یافته است که موفقیت های زیادی در چنین عمل های جراحی نیز رقم زده است، بنابراین بیشتر از دیگر روش ها مورد استفاده قرار گرفته است.
در این نوع روش درمانی سنگ های غدد بزاقی، از فیبرهای نوری ظریف استفاده می کنند که داخل مجرای غده بزاقی وارد می شود، تا مجرای بزاقی مشخص شود و سنگ را پیدا کند. سپس با استفاده از ابزارهای ظریف، جراح می تواند سنگ را خارج کند تا انسداد را تسکین دهد. این عمل تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی انجام می شود و یک نوع عمل سبک به شمار می رود که دیگر نیاز نیست بیمار در بیمارستان اقامت داشته باشد.
غدد بزاقی چه کسانی سنگ ساز می شود؟
به طور معمول افراد مبتلا به بیماری های خاص در ناحیه گوش، فک، دهان و افراد سالمند غدد بزاقی آن ها مستعد ساختن سنگ می باشد.
کلام آخر
این گونه سنگ های غدد بزاقی در دهان شکل می گیرند و ممکن است باعث درد یا ناراحتی شوند. آنها به ندرت جدی هستند و فرد اغلب می تواند خود سنگ ها را دفع کند.
بهتر است به محض مشاهده علائمی به پزشک مراجعه کرده و چون اگر خود درمانی انجام دهید ممکن است سنگ ها به عقب برگردند و منجر به بروز عارضه ای شدید تر در فرد شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر به جراح گوش در تهران مراجعه نمایید.